Энэ гарчигийг та алдаад биччихсэн юм болов уу гэж бодож байна уу? Үгүй. Ирээдүй гэдэг үгийг ингэж хэлдэг хүн олон болоод байна. Зуны амралтаар нутаг усандаа очиж амьтан ах дүүгийнхээр орж, амар мэндийг нь эрж, жаргал зовлонгоо хуваалцаж явах зуураа айлын хүүхдүүдийн “хэлийг шалгах” нэг ажилтай болдог юм. Хэл гэдэг нь англи, орос хэлний мэдлэг биш, харин далитраа дулитраа, бөөрөнхий, хэлгий, ээрүү эсэхийг шалгах “хяналт” юм. Бараг мэрэгжлийн өвчин ч байж магад. Манай эхнэр “яахнав хөөрхийг тэгээд хэлж л байг” гэж р үсэг хэлж чадахгүй илээдүү ах аа, илээдүү ах аа, дэлгэлмаа эгчээ гэх “бөөрөнхий хэлтнүүдийг” их л өмөөрөх. Айл айлын хүүхдийн ааш зан өөр өөр. Зан төлөв ч яахав аав, ээж, ах дүү, цагийн эрхээр тэгээд төлөвшиж тогтоно. Харин миний их дургүй юм эцэг эх нь анзаардаггүй бөөрөнхий хэлтэй хүүхдүүд. Анзаарсан ч ер тоосон шинжгүй. Банди нар голдуу бөөеөнхий хэлтэй болох янзтай. Би тэднийг чамайг охидууд “бөөеөнхий хэлтэй Боёолзой” гэнэ дээ гэж аминдаа айлгана. Ойлгож байгаа ч янз алга. Бөөрөнхий хэлтэй хүүхдүүдийг зуун долоо аравны тавын Ариунаа моод болгосон, тааралдвал хэлэе гэж би боддог юм. Засаад хэлээд өгөхийн оронд өөрөө улам сайхан догиож бүр радио, телевизээр “рекламдаад” өгөхөөр нийгэм нийтээрээ тоохгүй болохоос яахав. Хайран сайхан монгол хэлтэн. Үүний үр гэх нь хаашаа юм бэ гэхдээ ерөнхий сайдыг еөеөнхий сайд гэдэг бага хүн үндэсний хэмжээний телевиз, радиод ажиллаад л, яриад л байна, Учираас биш учаас гэж ярьдаг том хүн бас үндэсний хэмжээнд яилдаг байлаа. Энэ бол нийгэм нийтээрээ хүлээн зөвшөөрсөний шинж. Цаашид харин ч эргүү мулгуу, ээрүү мөөрүү гэхээсээ хэлгий бөөлөнхий нь ихсэх шинжтэй байна. Утга найруулга төгөлдөр, үг хэл тэгш хүмүүжүүлэхийн хажуугаар хэл яриа хурц юлган байлгахыг аав ээж, ах дүүс нь бодоосой. Гэхдээ хэлгий хүн ухаантай байж болох боловч, ухаантай хүн хэлгий байх нь өөртөө их муухай. Нөгөө намайг Амараа гэдэг реклам шиг намайг Илээдүү биш Ирээдүй гэдэг. Бидний ирээдүй илээдүй гэж хэлд ормооргүй байна.
No comments:
Post a Comment