Энэ завшааныг ашиглан хайрт аав, ээждээ баярын мэнд хүргэе. Энэ завшаанд хайрт аав, ээждээ баярын мэнд дэвшүүлэн, сайн сайхныг хүсэн мэндчилье. Энэ хоёр үгүүлбэрийн аль нь аятайхан найруулгатай харагдаж, сонсогдож байна? Мэдээж хоёр дахь нь. Сайн мэдрэмжтэй хүн бодвол завшаан ашиглаж дэвшүүлсэн мэндчилгээнд дуртай байхгүй л болов уу? Манайхан радио, телевизээр ярилцлага өгөхдөө энэ завшааныг ашиглан ... хэмээх нэг ийм хэллэг хэлдэг болоод удчихлаа. Би нэг удаа сонинд бичсэн, уншсан хүн цөөхөн байх шиг. Завшааныг ашиглах гэдэг үгийг хэлж, хэрэглэж баймааргүй л байх юм. Учир нь завшаан гэдэг нь аз завшаан, азтай үе, гэсэн утгат хүндэтгэлийн утгатай үг. Ашиглах гэдэг нь хэрэглэх, завших, хожих гэсэн утгат доод найруулгын бараг бүдүүлэг үг. Энэ хоёр яагаад ч нийлж найрахгүй хоёр өөр найруулгын үг л дээ. Харин энэ завшаанд, энэ завшаанаар, гэх мэтээр дангаар нь хэрэглэж болно. Харамсалтай нь бүр дээгүүр албаны хүмүүсийн хэл, ярианд хүртэл маш их байна шүү. Тухайлбал, Монгол улсын ерөнхийлөгч, ерөнхий сайд, их хурлын даргын албан ёсны үгнүүдэд ч энэ үг маш их харагдаж, сонсогдож байна билээ. Тэгээд үүнийгээ зурагт, радио, сонин хэвлэлээр цацаад тэрийг нь хүмүүс дагаж дууриагаад бүгдээрээ завшааныг ашигладаг завшаанч, ашигч хүмүүс болоод байна. Үгийг нь бэлддэг, найруулдаг хүний чадал тэнхээг л харуулаад байгаа хэрэг л дээ. Мэдэхгүй бол толь бичиг үзэж, ёстой ашиглаж сурмаар байна, манайхан. Энэ завшааныг ашиглах гэдэг үгийн утгад дүйх ойролцоо утгатай хэлц, хэллэг монгол хэлэнд олон бийг бүгдээрээ мэддэг бас хэрэглэдэг болмоор байна. Жишээлбэл, энэ дашрамд, энэ ялдамд, энэ ялдар, энэ зуур, үүний далимд, энэ завсар, энэ янтал, энэ завшаанд, гэх мэтээр ойролцоо утгат үгс буюу синонимы олон буй үүнийг хэрэглэж сурагтун.
02.02.09, Tokyo
No comments:
Post a Comment